La elekto de kablo estas kritika paŝo en elektra projektado kaj instalado. Malĝusta elekto povas konduki al sekurecaj danĝeroj (kiel trovarmiĝo aŭ fajro), troa tensiofalo, ekipaĵdamaĝo aŭ malalta sistemefikeco. Jen la ĉefaj faktoroj por konsideri dum elektado de kablo:
1. Kernaj Elektraj Parametroj
(1) Areo de la Transversa Sekco de la Dirigento:
Kurenta Kapacito: Ĉi tiu estas la plej grava parametro. La kablo devas povi porti la maksimuman kontinuan funkcian kurenton de la cirkvito sen superi ĝian permesitan funkcian temperaturon. Vidu la tabelojn de ampakeco en koncernaj normoj (kiel ekzemple IEC 60287, NEC, GB/T 16895.15).
Tensiofalo: Kurento fluanta tra la kablo kaŭzas tensiofalon. Troa longo aŭ nesufiĉa sekco povas konduki al malalta tensio ĉe la ŝarĝa fino, influante la funkciadon de la ekipaĵo (precipe la starton de la motoro). Kalkulu la totalan tensiofalon de la energifonto ĝis la ŝarĝo, certigante, ke ĝi estas ene de la permesita intervalo (tipe ≤3% por lumigado, ≤5% por elektro).
Eltena Kapacito de Kurta Cirkvito: La kablo devas elteni la maksimuman eblan kurtan cirkvitan kurenton en la sistemo sen termika difekto antaŭ ol la protekta aparato funkcias (kontrolo de termika stabileco). Pli grandaj transversaj sekcoj havas pli altan eltenan kapaciton.
(2) Taksita tensio:
La nominala tensio de la kablo (ekz., 0,6/1kV, 8,7/15kV) ne rajtas esti pli malalta ol la nominala tensio de la sistemo (ekz., 380V, 10kV) kaj ajna ebla maksimuma funkcianta tensio. Konsideru sistemajn tensiofluktuojn kaj trotensiajn kondiĉojn.
(3) Materialo de la konduktilo:
Kupro: Alta konduktiveco (~58 MS/m), forta kurent-portanta kapablo, bona mekanika forto, bonega korodrezisto, facile manipuleblaj juntoj, pli alta kosto. Plej ofte uzata.
Aluminio: Pli malalta konduktiveco (~35 MS/m), postulas pli grandan sekcon por atingi la saman ampakvon, pli malpezan pezon, pli malaltan koston, sed pli malaltan mekanikan forton, ema al oksidiĝo, postulas specialajn ilojn kaj antioksidantan kombinaĵon por juntoj. Ofte uzata por grand-sekcaj aerlinioj aŭ specifaj aplikoj.
2. Instalaĵa Medio kaj Kondiĉoj
(1)Instalmetodo:
En Aero: Kablaj plato, ŝtupetaroj, duktoj, akvokonduktiloj, surfaco muntitaj laŭlonge de muroj, ktp. Malsamaj varmodisradiadaj kondiĉoj influas la ampakvon (malaltiĝo necesas por densaj instalaĵoj).
Subtere: Rekte enterigita aŭ duktita. Konsideru la termikajn rezistecojn de la grundo, la enterigprofundon, kaj la proksimecon al aliaj varmofontoj (ekz., vaporduktoj). La grundohumido kaj korodeco influas la elekton de la ingo.
Subakve: Postulas specialajn akvorezistajn strukturojn (ekz., plumban ingon, integritan akvo-blokan tavolon) kaj mekanikan protekton.
Speciala Instalaĵo: Vertikalaj kuroj (konsideru la propran pezon), kablotranĉeoj/tuneloj, ktp.
(2) Ĉirkaŭa temperaturo:
Ĉirkaŭa temperaturo rekte influas la varmodisradiadon de kabloj. Normaj tabeloj pri ampakeco baziĝas sur referencaj temperaturoj (ekz., 30 °C en aero, 20 °C en grundo). Se la efektiva temperaturo superas la referencon, la ampakeco devas esti korektita (malaltigita). Atentu aparte en alttemperaturaj medioj (ekz., hejtejoj, tropikaj klimatoj).
(3) Proksimeco al Aliaj Kabloj:
Densaj kablaj instalaĵoj kaŭzas reciprokan varmiĝon kaj temperaturplialtiĝon. Pluraj kabloj instalitaj paralele (precipe sen interspaco aŭ en la sama tubo) devas esti malpliigitaj laŭ nombro kaj aranĝo (tuŝantaj / netuŝantaj).
(4) Mekanika Streso:
Streĉa ŝarĝo: Por vertikalaj instalaĵoj aŭ longaj tirdistancoj, konsideru la propran pezon kaj tirstreĉon de la kablo; elektu kablojn kun sufiĉa streĉrezisto (ekz., ŝtaldrataj kirasitaj).
Premo/Efiko: Rekte enterigitaj kabloj devas elteni surfacajn trafikŝarĝojn kaj elfosadajn riskojn; kabloj muntitaj sur pleto povas esti kunpremitaj. Kiraso (ŝtala bendo, ŝtala drato) provizas fortan mekanikan protekton.
Kurbradiuso: Dum instalado kaj turnado, la kurbradiuso de la kablo ne devas esti pli malgranda ol la permesita minimumo, por eviti difekti la izoladon kaj ingon.
(5) Mediaj Danĝeroj:
Kemia Korodo: Kemiaj fabrikoj, kloakaĵfabrikoj, marbordaj salnebulaj areoj postulas korodorezistajn ingojn (ekz., PVC, LSZH, PE) kaj/aŭ eksterajn tavolojn. Nemetala kiraso (ekz., vitrofibro) povas esti necesa.
Oleopoluado: Oleodeponejoj, maŝinlaborejoj bezonas olerezistajn ingojn (ekz., specialan PVC, CPE, CSP).
UV-Elsponiĝo: Ekstere eksponitaj kabloj postulas UV-rezistajn ingojn (ekz., nigra PE, speciala PVC).
Ronĝuloj/Termitoj: Kelkaj regionoj postulas ronĝulojn/termit-rezistajn kablojn (ingojn kun forpuŝiloj, malmolajn jakojn, metalan kirasaĵon).
Humido/Subakvigo: Humidecaj aŭ subakvigitaj medioj postulas bonajn strukturojn por bloki humidon/akvon (ekz., radiala akvoblokado, metala ingo).
Eksplodaj Atmosferoj: Devas plenumi la postulojn pri eksplodrezistaj eksplodoj en danĝeraj areoj (ekz., kontraŭflamaj, LSZH, minerale izolitaj kabloj).
3. Kablostrukturo kaj Materiala Elekto
(1) Izolaj Materialoj:
Krucligita Polietileno (XLPE)Bonega alt-temperatura funkciado (90 °C), alta ampakvo, bonaj dielektrikaj ecoj, kemia rezisto, bona mekanika forto. Vaste uzata por mez-/malalt-tensiaj elektraj kabloj. Unua elekto.
Polivinila klorido (PVC): Malalta kosto, matura procezo, bona kontraŭflamo, pli malalta funkcianta temperaturo (70 °C), fragila je malalta temperaturo, ellasas toksajn halogenajn gasojn kaj densan fumon dum brulado. Ankoraŭ vaste uzata sed pli kaj pli limigita.
Etilena Propilena Kaŭĉuko (EPR): Bona fleksebleco, vetero-, ozono-, kemia rezisto, alta funkcianta temperaturo (90 °C), uzata por movebla ekipaĵo, maraj, minadaj kabloj. Pli alta kosto.
Aliaj: Silikonkaŭĉuko (>180 °C), minerale izolita (MI - kupra konduktilo kun magnezioksida izolado, bonega fajrorezisto) por specialaj aplikoj.
(2) Ingomaterialoj:
PVC: Bona mekanika protekto, kontraŭflama, malalta kosto, vaste uzata. Enhavas halogenon, toksan fumon dum brulado.
PE: Bonega rezisto al humideco kaj kemiaĵoj, ofta por rekte enterigitaj eksteraj kabloj. Malbona flamrezistado.
Malalta Fumo Nula Halogena (LSZH / LS0H / LSF)Malmulta fumo, netoksa (neniuj halogenaj acidgasoj), alta lumtransmisio dum brulado. Deviga en publikaj spacoj (metrooj, butikcentroj, hospitaloj, turdomoj).
Kontraŭflama Poliolefino: Plenumas specifajn kontraŭflamajn postulojn.
Elekto devas konsideri median reziston (oleo, vetero, UV) kaj mekanikajn protektobezonojn.
(3) Ŝirmaj Tavoloj:
Konduktila Ŝildo: Necesa por kabloj de meza/alta tensio (>3.6/6kV), egaligas la elektran kampon sur la surfaco de la konduktilo.
Izola ŝildo: Necesa por mez-/alt-tensiaj kabloj, funkcias kun konduktila ŝildo por kompleta kampa kontrolo.
Metala Ŝildo/Kiraso: Provizas EMC (kontraŭinterferan/reduktas emisiojn) kaj/aŭ kurtacirkvitan vojon (devas esti terkonektita) kaj mekanikan protekton. Oftaj formoj: kupra bendo, kupra drata plektaĵo (ŝirmado + kurtacirkvita vojo), ŝtala benda kiraso (mekanika protekto), ŝtala drata kiraso (streĉa + mekanika protekto), aluminia ingo (ŝirmado + radiala akvoblokado + mekanika protekto).
(4) Tipoj de kirasoj:
Ŝtala Drato Kirasita (SWA): Elstara kunprema kaj ĝenerala streĉa protekto, por rekta entombigo aŭ mekanika protekta bezono.
Galvanizita Drato Kirasita (GWA): Alta tirstreĉo-rezisto, por vertikalaj linioj, grandaj interspacoj, subakvaj instalaĵoj.
Nemetala kiraso: Vitrofibra bendo, provizas mekanikan forton estante nemagneta, malpeza, korodorezistema, por specialaj bezonoj.
4. Sekurecaj kaj Reguligaj Postuloj
(1) Flamorezista:
Elektu kablojn, kiuj plenumas aplikeblajn kontraŭflamajn normojn (ekz., IEC 60332-1/3 por unuopa/faskita kontraŭflama rezisto, BS 6387 CWZ por fajrorezisto, GB/T 19666) surbaze de fajrorisko kaj evakuadaj bezonoj. Publikaj kaj eskapmalfacilaj areoj devas uzi kontraŭflamajn kablojn de tipo LSZH.
(2) Fajrorezisto:
Por kritikaj cirkvitoj, kiuj devas resti ŝaltitaj dum incendio (fajropumpiloj, fumventoliloj, krizlumoj, alarmoj), uzu fajrorezistajn kablojn (ekz., MI-kablojn, glim-glubenditajn organike izolitajn strukturojn) testitajn laŭ normoj (ekz., BS 6387, IEC 60331, GB/T 19216).
(3) Senhalogena kaj Malmulte Fuma:
Deviga en areoj kun altaj sekurecaj kaj ekipaĵaj protektaj postuloj (transportaj centroj, datencentroj, hospitaloj, grandaj publikaj konstruaĵoj).
(4) Konformeco al Normoj kaj Atestado:
Kabloj devas konformiĝi al devigaj normoj kaj atestadoj en la projekta loko (ekz., CCC en Ĉinio, CE en EU, BS en Britio, UL en Usono).
5. Ekonomiko kaj Vivcikla Kosto
Komenca investa kosto: Prezo de kablo kaj akcesoraĵoj (juntoj, finaĵoj).
Instalaĵkosto: Varias laŭ kablograndeco, pezo, fleksebleco kaj facileco de instalado.
Kosto de funkciaj perdoj: Konduktila rezistanco kaŭzas I²R-perdojn. Pli grandaj konduktiloj kostas pli komence sed reduktas longdaŭrajn perdojn.
Bontenado-kosto: Fidindaj, daŭremaj kabloj havas pli malaltajn bontenado-kostojn.
Servodaŭro: Altkvalitaj kabloj en taŭgaj medioj povas daŭri pli ol 30 jarojn. Zorge taksu ilin por eviti elekti malaltkvalitajn aŭ malbonkvalitajn kablojn bazitajn nur sur la komenca kosto.
6. Aliaj Konsideroj
Faza Sinsekvo kaj Markado: Por plurkernaj kabloj aŭ faze apartigitaj instalaĵoj, certigu ĝustan fazan sinsekvon kaj kolorkodon (laŭ lokaj normoj).
Terkonekto kaj Ekvipotenciala Ligado: Metalaj ŝildoj kaj kirasoj devas esti fidinde terkonektitaj (kutime ĉe ambaŭ finoj) por sekureco kaj ŝirmada efikeco.
Rezerva Marĝeno: Konsideru eblajn estontajn ŝarĝkreskojn aŭ ŝanĝojn de vojigo, pliigu la sekcon aŭ rezervu rezervajn cirkvitojn se necese.
Kongrueco: Kablaj akcesoraĵoj (konektoj, juntoj, finaĵoj) devas kongrui kun la kablotipo, tensio kaj grandeco de la konduktilo.
Kvalifiko kaj Kvalito de Provizantoj: Elektu bonfamajn fabrikistojn kun stabila kvalito.
Por optimuma funkciado kaj fidindeco, la elekto de la ĝusta kablo iras man-en-mane kun la elekto de altkvalitaj materialoj. Ĉe ONE WORLD, ni provizas ampleksan gamon da krudmaterialoj por dratoj kaj kabloj — inkluzive de izolaj kombinaĵoj, tegmaterialoj, glubendoj, plenigaĵoj kaj fadenoj — adaptitaj por plenumi diversajn specifojn kaj normojn, subtenante sekuran kaj efikan kablodezajnon kaj instaladon.
Afiŝtempo: 15-a de aŭgusto 2025